Ishami ry’Umuryango w’Abibumbye ryita ku Buzima, OMS, ryemeje ko COVID-19 itakiri icyorezo cyugarije Isi, nubwo virusi yayo igihari ndetse ishobora no kwihinduranya.
Umuyobozi Mukuru wa OMS, Dr Tedros Tedros Adhanom Ghebreyesus, yavuze ko COVID-19 yahungabanyije ubuzima bw’Isi yose, ifunga bumwe mu bucuruzi ndetse ituma miliyoni nyinshi z’abaturage zisanga mu bukene.
Iki cyemezo gishya ngo cyashingiye ku nama zatanzwe na Komite ishinzwe icyorezo cya COVID-19, yateranye ku wa Kane.
Itangazo rikomeza ryasohotse tariki 5 Gicurasi 2023 rivuga ko umuyobozi mukuru Yemeje ko ubu COVID-19 ari ikibazo mu by’ubuzima ariko itakiri ikibazo cyugarije abaturage ku rwego mpuzamahanga.”
Imibare igaragaza ko abantu bahitanwa na COVID-19 bagabanutse cyane ku Isi ku buryo bavuye hejuru y’abantu 100.000 ku cyumweru ubwo hapfaga benshi muri Mutarama 2021, bagera ku 3500 ku wa 24 Mata 2023.
Mu Rwanda, kugeza ubu bibarwa ko abantu bose banduye iyi ndwara bagera ku 132.749, hapfa 1468.
Iyi ndwara yiswe icyorezo cyugarije Isi muri Werurwe 2020. Icyakora muri Gicurasi umwaka ushize, abahanga ba OMS batangaje ko iherezo rya COVID-19 Isi irikozaho imitwe y’intoki, basaba za Guverinoma gushyiraho uburyo bwo kugenzura ikwirakwira ry’iki cyorezo, gupima abantu benshi, gukingira no kurwanya amakuru y’impuha acyerekeye.
Kuva iki cyorezo cyatangazwa, kimaze gutina abantu basaga miliyoni esheshatu. Icyakora ngo bashobora no kuba bagera hafi kuri miliyoni 20, ni ukuvuga hafi inshuro eshatu z’imibare itangazwa mu buryo bwemewe.
Nibura abantu miliyoni 764 baracyanduye ndetse kugeza ubu nibura ababarirwa muri miliyari eshanu bahawe urukingo rumwe rwacyo.
Kuba abantu benshi barakingiwe iyi ndwara bifatwa nk’imwe mu mpamvu zatumye igipimo yariho ku rwego rw’Isi kimanuka.
Kugeza ubu Abanyarwanda bahawe inkingo ebyiri za COVID-19 ni miliyoni 10.09 (87.6%), mu gihe abasaga miliyoni esheshatu banahawe urukingo rwo gushimangira.